Ceraiste(-di-font)
Cerastium fontanum
Caryophyllaceae
Nom en français : Céraiste des fontaines.
Descripcioun :Es uno planto pelouso emé de long entre-nous. Li fueio soun bèn verdo, pulèu larjo e pelouso peréu. Pòu viéure uno annado, dos o mai. Li petalo soun gaire mai long que li sepalo, aquésti soun bourda d'uno membrano que laisso passa lou lume. Coumpara emé lis àutri ceraiste pelous pèr pas s'engana. I'a uno souleto subsp. encò nostre : la subsp. vulgare.
Usanço :Li jóuini fueio soun manjadisso, mai couneissèn pas d'usanço particuliero au nostre. Lis indian Chirokee emplegavon uno tisano de tijo e racino contro li vèrme.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico :
Gènre : Cerastium
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Prado umido
- Tepiero umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Cerastium fontanum Baumg., 1816
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763